افشای تصمیم جاسوسی فیسبوک از کاربران آیفون و آیپد در سال ۲۰۱۷

در پی شکایت فیسبوک از NSO Group به جرم هک واتساپ، NSO Group فاش کرده‌است که فیسبوک در سال ۲۰۱۷ با خرید جاسوس‌افزار پگاسوس، قصد داشت از کاربران آیفون و آیپد جاسوسی کند.

در چند سال اخیر، همیشه در مسائل امنیتی، به ویژه حریم خصوصی، فیسبوک در صدر جدول متهمان قرار داشته‌است. این بار نیز پس از ادعای NSO Group و تشکیل پرونده‌‌ای جدید در دادگاه، جزئیات بیشتری از اشتباه نه‌چندان جدید فیسبوک منتشر شده است.

NSO Group  شرکت نام‌آشنایی‌ست که سابقه درخشانی ندارد و طبق ادعای بسیاری از رسانه‌ها، دفتر اصلی‌ آن در رژیم صهیونیستی قرار دارد و ابزار جاسوسی تولید می‌کند. فیسبوک طی شکایتی که در دادگاه علیه NSO Group تنظیم کرده‌بود، مدعی شد که این شرکت اپلیکیشن پیام‌رسان واتساپ را هک و به دولت‌ها کمک کرده‌است تا از مخالفان خود جاسوسی کنند. درمقابل، شرکت مذکور این ادعای فیسبوک را کذب خوانده و مدعی شده‌است که‌خود فیسبوک، در سال ۲۰۱۷ اقدام به خرید ابزاری نظارتی برای پیش‌برد اهداف جاسوسانه خود جهت نظارت بر کاربران این شبکه اجتماعی کرده‌است.

رسانه‌ 9to5mac  اعلام کرده‌است که فیسبوک قصد داشته تا به وسیله این ابزار، به‌صورت ویژه بر کاربران آیفون و آیپد نظارت داشته‌باشد. رسانه‌  Motherboardنیز مدعی شده‌است که فیسبوک قصد داشته تا با این ابزار جاسوسی در قالب VPN به‌نام  Onavo Protect،  روی سیستم‌‌عامل‌های اندروید و iOS نظارت کند.

در جریان این پرونده، شالو هولیو، مدیرعامل  NSO Group،‌ مطرح کرد که دو نفر از نمایندگان فیسبوک در اکتبر ۲۰۱۷ به NSO Group  مراجعه کرده‌ و از این شرکت درخواست کردند که حق استفاده از برخی قابلیت‌های خاص اپلیکیشن جاسوسی پگاسوس (Pegasus)  را به فیسبوک بفروشد.

رسانه‌ Motherboard با انتشار مستندات این واقعه بیان کرد که:

به‌نظر می‌رسد هدف نمایندگان فیسبوک از خرید قابلیت‌های خاصی از پگاسوس، ورود غیر قانونی به گوشی‌های کاربران نبوده‌است؛ بلکه فیسبوک قصد داشته‌ از پگاسوس به‌عنوان ابزاری استفاده کند که به وسیله آن بتواند گوشی افرادی را که از اپلیکیشن Onavo Protect استفاده می‌کنند، به‌طور موثرتری کنترل کند. این نمایندگان فیسبوک اعلام کردند که نگرانی شرکت از این بابت بوده‌است که روش‌هایی که برای جمع‌آوری اطلاعات کاربران از طریق اپلیکیشن Onavo Protect روی دستگاه‌های اپل استفاده می‌کرد، نسبت به دستگاه‌های اندرویدی کارآیی کمتری داشته‌باشند. آن‌ها حاضر بودند برای دستیابی به چنین امکانی پول زیادی پرداخت کنند.

تجربه نشان داده‌است که دستگاه‌های دارای سیستم عامل  iOS امنیت بیشتری از اندرویدی‌ها دارند، به‌همین دلیل هک‌کردن آن‌ها به مراتب، کار سخت‌تری‌ست. همچنین رسانه‌ 9to5mac  اظهار داشت که فیسبوک تصور می‌کرد پگاسوس مزیت‌هایی به‌منظور «جاسوسی» از کاربران گوشی آیفون و آیپد دراختیارش قرار می‌دهد.

ظاهرا NSO از فروش پگاسوس به فیسبوک خودداری کرده‌است. بااین‌حال، فیسبوک در سال ۲۰۱۸ توانست Onavo را بدون نیاز به پگاسوس به‌عنوان ابزاری جاسوسی بسازد و منتشر کند و با گمراه کردن کاربران، این جاسوس‌افزار را به عنوان vpn در اختیار آنان قرارداد. پس از این ماجرا، شرکت اپل در ماه اوت سال ۲۰۱۸ فیسبوک را مجبور به حذف Onavo Protect از فروشگاه آنلاین اپ‌استور کرد.

در سال ۲۰۱۹ نیز، اخباری مبنی بر تلاش فیسبوک برای انتشار زیرساخت‌های جاسوسی Onavo Protect در قالب اپلیکیشنی جدید به‌نام Facebook Research منتشر شد. گزارش‌هایی در این رابطه ثبت شدند که نشان می‌داد فیسبوک در آن زمان به افراد نوجوان و جوان بین ۱۳ تا ۳۵ سال ماهانه مبلغ ۲۰ دلار پرداخت می‌کرد تا اپلیکیشن Research را روی دستگاه خود نصب کنند. مدتی بعد، پروژه Research به بن‌بست خورد و فیسبوک مجبور به حذف آن شد. همچنین در فوریه‌ی ۲۰۱۹ نیز فیسبوک مجبورشد تا Onavo Protect را برای همیشه تعطیل کند.

لینک کوتاه: