بررسی سلامت هارد دیسک‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. همه هارد دیسک‌ها روزی عمرشان تمام می‌شود. با نزدیک شدن پایان عمر هارددیسک معمولا علامت‌هایی هم در آن‌ها بروز می‌کند. صداهای عجیب، فایل‌های خراب، مشکل هنگام بوت شدن و سرعت انتقال بسیار کم همگی علائم نزدیک شدن به پایان عمر هارد دیسک هستند. این یک روند طبیعی است؛ مخصوصا اگر درایو شما چندین سال عمر کرده باشد.
در هاردهای قدیمی‌تر، قطعات متحرک مانند موتور می‌توانند با گذشت زمان تخریب شوند یا بخش‌های مغناطیسی درایوها خراب شوند. درایوهای SSD که جدیدتر هستند، قطعات متحرک ندارند. اما سلول‌های ذخیره سازی آن‌ها با هر بار کار کردن تحلیل می‌روند. این درایوها گرچه از درایوهای قدیمی‌تر بهتر هستند ولی در نهایت آن‌ها هم از کار می‌افتند.
به جز مواردی که درایو دچار ضربه فیزیکی یا گرمای بیش از حد شود، در سایر موارد از کار افتادن آن‌ها روندی تدریجی خواهد بود. این بدان معنی است که حتی اگر درایوتان ظاهرا نشانی از علائم ذکر شده با خود ندارد هر چند وقت یک بار باید سلامت آن را بررسی کنید. در این مطلب سیار نیوز به چگونگی بررسی سلامت هارد دیسک می‌پردازیم.
بررسی وضعیت S.M.A.R.T. درایو
اکثر هاردهای جدید دارای یک ویژگی به نام S.M.A.R.T هستند. این کلمه اختصار جمله ای با معنی فناوری خود نظارتی، تجزیه و تحلیل و گزارش است. وظیفه آن نظارت بر عملکرد و پایش سلامت هارد دیسک در تلاش برای شناسایی خرابی آن است. به این ترتیب رایانه به طور خودکار قبل از نابودی درایو و از دست دادن اطلاعاتتان به شما اطلاع می‌دهد تا فرصت کافی برای پشتیبان گیری و جایگزین کردن هارد دیسک را داشته باشید.
شما هم به عنوان یک کاربر ویندوز می‌توانید از این قابلیت برای بررسی وضعیت کنونی هارد خود استفاده کنید. برای این کار با تایپ cmd در نوار جستجو، پنجره خط فرمان ویندوز را باز کنید. در این پنجه، دستور زیر را تایپ کرده و دکمه Enter را بزنید:
wmic diskdrive get model,status
اگر پایان عمر درایو شما نزدیک باشد متن Pred Fail را بر می‌گرداند و در غیر این صورت OK را مشاهده خواهید کرد.
اما برای انجام این کار در سیستم عامل مک، روی نماد اپل در بالای صفحه کلیک کرده و گزینه About This Mac را انتخاب کنید. روی System Report کلیک کرده و Storage را از لیست انتخاب کنید. مطمئن شوید که درایو صحیح انتخاب شده است (به طور پیش فرض Macintosh HD نامیده می‌شود) و S.M.A.R.T را جستجو کنید. در این پنجره وضعیت هارد شما به صورت Verified یعنی سالم یا Failing به معنی مشکلی وجود دارد نشان داده می‌شود.
کسب اطلاعات دقیق‌تر از وضعیت هارد
از آنجا که اطلاعات داده شده می‌توانند گمراه کننده باشند می‌توانید برای دریافت اطلاعات بیشتر راجع به سلامت هارد دیسک، برنامه‌های کاربردی که از ویژگی S.M.A.R.T. استفاده می‌کنند را نصب کنید. برای مثال می‌توانید نرم افزار CrystalDiskInfo را برای ویندوز به صورت رایگان دانلود کرده یا برای مک، نسخه آزمایشی و رایگان نرم افزار DriveDx را دریافت کنید.
هر دوی این‌ها اطلاعاتی بیشتری درباره جزئیات S.M.A.R.T. به شما ارائه می‌دهند. این ابزارها به جای فقط نشان دادن وضعیت خوب یا بد، برچسب‌های بیشتری مانند احتیاط یا هشدار دارند. این برچسب‌ها برای هارد دیسک‌ها و SSDهایی اعمال می‌شود که شروع به فرسودگی کرده‌اند اما لزوماً در خطر مرگ نیستند.
برای مثال ممکن است درایو شما دارای بد سکتور باشد ولی هنوز به دلیل قرار نگرفتن داده‌ای روی این بد سکتورها متوجه بروز مشکل در هارد نشده باشید. ذخیره فایل‌ها روی بد سکتور میتواند موجب از دست رفتنشان شود. بنابراین علامت احتیاط معمولاً نشانگر خوبی است که به شما می‌گوید باید از اطلاعاتتان نسخه پشتیبان تهیه کنید و به زودی به تعویض آن فکر کنید؛ حتی اگر هنوز در ظاهر مشکلی ندارید.
استفاده از نرم افزارهای اختصاصی
اگر می‌خواهید تصویری عمیق‌تر و دقیق‌تر از سلامت درایو خود داشته باشید، وب‌سایت سازنده آن را برای ابزار اختصاصی بررسی کنید. به عنوان مثال، Seagate برای درایوهای خود SeaTools ،Western Digital برای درایوهای خود Western Digital Dashboard ، و سامسونگ برای SSDهای خود Samsung Magician را دارند. این ابزارها گاهی اوقات می‌توانند فناوری‌های خاصی را که مربوط به هر هارد دیسک و SSD است، در نظر بگیرند.
اگر درایو شما از کار افتاده
درایوهای دارای وضعیت احتیاط یا Pred Fail لزوما خیلی سریع از کار نمی‌افتند. این درایوها ممکن است یک یا دو سال کار کنند یا در عرض یک هفته نابود شوند. اما اگر اخطار دریافت می‌کنید، وقت آن است که از فایل‌های خود نسخه پشتیبان تهیه کنید. با این حال اگر زمان کافی برای پشتیبان گیری ندارید یا می‌ترسید حین پشتیبان گیری درایوتان از کار بیفتند یا با کار کشیدن از آن به درایوتان فشار بیاید می‌توانید با وصل کردن یک درایو اکسترنال اسناد و فایل‌های مهم‌تان را به آن انتقال دهید.
سپس هنگامی که مطمئن شدید که مهم‌ترین اطلاعاتتان ایمن هستند، سعی کنید یک بررسی درایو کامل را با ابزارهایی مانندEaseUS Todo Backup و EaseUS Todo Backup در ویندوز یا Carbon Copy Cloner در مک انجام دهید تا خیالتان بابت خرابی درایو راحت شود.
توجه داشته باشید که موضوع اصلی از کار افتادن هارد دیسک نیست بلکه زمانی است که این اتفاق رخ می‌دهد. چون همه هارد دیسک‌ها بالاخره از کار می‌افتند و اگر نمی‌خواهید اطلاعات خود را از دست بدهید باید به طور منظم از رایانه خود نسخه پشتیبان تهیه کنید؛ حتی زمانی که درایوتان سالم است.
لینک کوتاه: