نقش هوش مصنوعی در تحول مشاوره اکوسیستم IT

نرگس مفیدی، مدیر اتباط با مشتری شرکت توسن، نایب رئیس کمیسیون مشاوران نظام صنفی رایانه‌ای تهران، عضو شورای هوش مصنوعی ایران

به‌عنوان فردی که سال‌ها در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت داشته‌ام، به‌خوبی شاهد چالش‌ها و تغییراتی بوده‌ام که این صنعت با آن مواجه است. تحولاتی که گاه فرصت‌های جدید ایجاد کرده و گاه چالش‌هایی نو به همراه آورده است. یکی از این تغییرات اساسی، پیشرفت‌های اخیر در حوزه هوش مصنوعی (AI) است. این فناوری با تغییرات بنیادینی که ایجاد کرده، نگاه ها را به آینده این حرفه متحول کرده است. امروز، هوش مصنوعی دیگر تنها یک ابزار کمکی نیست، بلکه به یک شریک استراتژیک برای مشاوران تبدیل شده که امکاناتی فراهم کرده که پیش از این، دسترسی به آن‌ها دور از ذهن بود.

چالش‌ها و فرصت‌ها در مسیر تحول

در حرفه مشاوره IT، همواره تحلیل داده‌های عظیم، شناسایی نیازهای متغیر مشتریان و طراحی راه‌حل‌های شخصی‌سازی‌شده از دغدغه‌های اصلی بوده است. اما اکنون، با ورود هوش مصنوعی، ابزارهایی در اختیار مشاوران قرار گرفته که این چالش‌ها را به فرصت تبدیل می‌کند:

1. تحلیل داده‌ها با دقت و سرعت بیشتر:
   در جلسات مشاوره، یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها تحلیل حجم وسیعی از داده‌های ساختاریافته و غیرساختاریافته است. هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین (ML) و ابزارهایی مانند BigQuery، قادر است در زمانی بسیار کوتاه داده‌ها را پردازش کرده و بینش‌های کاربردی ارائه دهد. این فرآیند نه تنها سرعت تصمیم‌گیری را افزایش می‌دهد، بلکه امکان پیش‌بینی روندها و شناسایی فرصت‌های جدید را نیز فراهم می‌کند.
2. ارائه راه‌حل‌های شخصی‌سازی‌شده:
   تجربه من در پروژه‌های مختلف نشان داده که هیچ دو مشتری شرایط یکسانی ندارند. هوش مصنوعی با استفاده از پردازش زبان طبیعی (NLP) و سیستم‌های توصیه‌گر هوشمند مانند Recommender Systems، می‌تواند نیازهای خاص هر مشتری را شناسایی کرده و راه‌حل‌هایی دقیق و متناسب پیشنهاد دهد. به‌عنوان مثال، در یکی از پروژه‌ها، بهره گیری از  سیستم هوشمند توانست با تحلیل رفتار مشتریان،  راهکار ارتقای خدمات دیجیتال بهینه تری را ارائه کند.
3. پیش‌بینی و مدیریت ریسک:
   یکی از بخش‌های حساس در مشاوره IT، شناسایی و مدیریت ریسک‌ها است. هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته تشخیص الگو، می‌تواند تهدیدهای امنیتی را در زمان واقعی شناسایی کند. ابزارهای بسیاری وجود دارد که در این زمینه به مشاوران کمک می‌کنند تا علاوه بر شناسایی تهدیدها، راهکارهای پیشگیرانه ارائه دهند. به‌عنوان مثال، در حوزه امنیت سایبری، سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند حملات سایبری را پیش از وقوع شناسایی کنند و هشدارهای لازم را ارائه دهند.

همکاری انسان و هوش مصنوعی

یکی از نکات کلیدی که همواره باید در نظر داشت، این است که هوش مصنوعی به‌تنهایی نمی‌تواند جایگزین خلاقیت، تجربه و توانایی‌های انسانی شود. تجربه نشان داده که بهترین نتیجه زمانی به دست می‌آید که توانایی‌های انسانی و فناوری به‌صورت هم‌افزا با یکدیگر ترکیب شوند.
برای مثال، در یکی از پروژه‌هایم، استفاده از یک ابزار هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌ها به من کمک کرد تا الگوهایی را کشف کنم که در ابتدا به نظر غیرقابل مشاهده می‌آمد. اما نتیجه‌گیری نهایی و ارائه راه‌حل، همچنان نیازمند قضاوت انسانی و درک عمیق از نیازهای مشتری بود. این تجربه به من نشان داد که هوش مصنوعی یک دستیار قدرتمند است، نه یک جایگزین.
در انتها  هوش مصنوعی اکنون بخشی جدایی‌ناپذیر از آینده مشاوره IT است. اما برای بهره‌گیری از این فناوری، نیاز است که مشاوران مهارت‌های جدیدی کسب کنند و رویکردهای خود را به‌روزرسانی کنند. استفاده از ابزارهای پیشرفته‌ هوش مصنوعی  می‌تواند به ارتقای کیفیت خدمات مشاوره کمک کند.
باور دارم که موفقیت در این صنعت وابسته به توانایی ما در ترکیب دانش انسانی با فناوری‌های نوین است. تنها با این رویکرد می‌توانیم خدماتی متمایز و اثربخش ارائه دهیم. هوش مصنوعی فرصت‌های بی‌نظیری را در اختیار مشاوران IT قرار داده است. از تحلیل داده‌ها گرفته تا ارائه راه‌حل‌های شخصی‌سازی‌شده و مدیریت ریسک، این فناوری نقشی محوری در ارتقای کیفیت خدمات مشاوره ایفا می‌کند. اما در نهایت، این مشاوران هستند که تعیین می‌کنند چگونه از این ابزارها بهره برداری کنند. آینده مشاوره IT به تعامل خلاقانه میان انسان و ماشین وابسته است.

لینک کوتاه: