تشخیص هویت افراد از روش‌های بیومتریک گام بعدی در امنیت است. هرچه باشد، بهترین راه برای تشخیص هویت افراد استفاده از جنبه‌هایی فیزیکی از آنهاست که خودشان هیچ کنترلی رویش ندارند و نمی‌توانند تغییرش دهند!
اسکنرهای اثر انگشت را در بسیاری از جاها می‌توان مشاهده کرد. همچنین سیستم تشخیص افراد بر اساس چهره‌شان را. اسکن از شبیه چشم هم برای جاهایی که امنیت بسیار بالایی نیاز دارند انجام می‌شود. شاید بسیاری از ما با چنین دستگاه‌هایی تشخیص هویت شده باشیم. اما این دستگاه‌ها چگونه کار می‌کنند؟
تشخیص از روی اثر انگشت
یکی از روش‌های قدیمی در تشخیص هویت، اثر انگشت است. از این روش در جاهای متعددی استفاده می‌شود، از بانک‌ها گرفته تا مدارس. حسگرهای اثر انگشت به این ترتیب عمل می‌کنند که اثر انگشت فرد را با اثر انگشت اصلی او مقایسه می‌کنند. خطوط و لبه‌ها، و پیچ و تاب‌های اثر انگشت هر فردی منحصربه‌فرد است. البته بعضی از دانشمندان درباره این حرف تردید دارند، اما در هر حال اسکنرهای اثر انگشت فرض را بر این می‌گذارند که اثر انگشت هر فردی یکتاست. مقایسه اثر انگشت چه به صورت کامپیوتری انجام شود و چه دستی، از دستورالعملی به نام ACE-V پیروی می‌کند که مخفف Analysis (تحلیل)، Comparison (مقایسه)، Evaluation (ارزیابی) و Verification (بازبینی) است. در فاز تحلیل، اثر انگشت تحلیل شده و این بررسی می‌شود که آیا این اثر قابل استفاده است یا نه. گرد و خاک، کثیفی و دیگر فاکتورها می‌توانند جزئیات اثر انگشت‌ها را از بین ببرند.
سپس اثر انگشت به فاز مقایسه می‌رود. مقایسه روی کاغذ ساده است و اثر انگشت فرد با اثر انگشتی که مد نظر است مقایسه می‌شود. امروزه این کار را کامپیوترها انجام می‌دهند تا هم دقت کار بالا برود و هم در زمان صرفه‌جویی شود. شاید نام IAFIS را شنیده باشید؛ این بزرگ‌ترین پایگاه داده اثر انگشت افراد است و 72 میلیون رکورد در آن وجود دارد. یک اثر انگشت در برنامه لود می‌شود، و برنامه‌ها جزئیات دقیق آن را با رکوردهای موجود در پایگاه‌های داده‌ای مقایسه می‌کنند. هر گوشه و درز اثر انگشت مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد.
اثر انگشت منحصربه‌فرد است اما ممکن است تفاوت دو اثر انگشت تنها در فاصله دو انحنا از یکدیگر باشد. البته چنین حالتی به‌ندرت روی می‌دهد اما در هر حال احتمال رخ دادنش وجود دارد و به این ترتیب وارد فاز ارزیابی می‌شویم. در این فاز اثر انگشت‌های مشابه به اثر انگشت مورد نظر گردآوری می‌شوند، و یکی از آنها به عنوان نزدیک‌ترین اثر انگشت به نمونه گردآوری‌شده شناسایی می‌شود.
در نهایت به گام بازبینی می‌رسیم. این گام بستگی به این دارد که هدف شناسایی اثر انگشت چیست. برای مقاصد امنیتی یا کاربردهای تجاری، خود کامپیوتر این فاز را انجام می‌دهد و فرد دیگری در آن دخیل نیست.
تشخیص از روی عنبیه
تشخیص از روی عنبیه چشم مانند دیگر متدهای بیومتریک است، هرچند که این‌جا کار کمی دشوارتر است. برای مثال، دوربینی که عنبیه را اسکن می‌کند باید در فاصله مشخصی قرار گرفته باشد که این فاصله 3 تا 10 سانتی‌متر است. در صورتی که فاصله رعایت نشود، دوربین قادر به تشخیص هویت فرد نخواهد بود.
زمانی که تصویر عنبیه گرفته می‌شود، کامپیوتر آن را به کدهایی می‌شکن. نرم‌افزار بخش‌های مشخصی از عنبیه را اندازه می‌گیرد. برای مثال مرکز و لبه مردمک، به همراه لبه عنبیه و حتی مژه‌ها و پلک‌ها هم مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرند. نرم‌افزار سپس تلاش می‌کند کد به‌دست‌آمده را با کدهای موجود در پایگاه داده مقایسه کند. تشخیص از روی عنبیه بسیار دقیق‌تر از اثر انگشت است چون در چشم 200 نقطه وجود دارد که می‌تواند منحصربه‌فرد باشد، در حالی که این تعداد در اثر انگشت 70 نقطه است.
تشخیص از روی چهره
تشخیص از روی چهره متد جدیدی از تشخیص هویت بیومتریک است. این کار نیاز به نرم‌افزارهای خاصی دارد که قادر باشند چهره‌ها را از اشیای پیرامون جدا کنند. گستره وسیعی از نرم‌افزارهای تشخیص چهره در بازار وجود دارد اما همه آنها از یک اصل تشخیص ساده استفاده می‌کنند. آنها فاصله بین چشم‌ها، عرض بینی، عمق کاسه چشم، شکل استخوان‌های گونه و طول فک پایین را اندازه‌گیری می‌کنند. البته نرم‌افزارهای مختلف ممکن است معیارهای دقیق‌تری هم داشته باشند، اما ویژگی‌هایی که در بالا از آنها یاد شد پایه و اساس نرم‌افزارهای تشخیص چهره را تشکیل می‌دهند. نرم‌افزارهای پیشرفته‌تر حتی می‌توانند روند پیر شدن، زخم‌های ایجادشده روی صورت یا افزایش وزن را هم تشخیص دهند و آنها را در تشخیص چهره افراد در نظر بگیرند. قبلا تشخیص چهره کاری کاملا دوبعدی بود اما اکنون این کار به شکل سه‌بعدی انجام می‌شود تا دقت بالاتر برود.
در فاز کشف، زمانی که تصویر چهره یا خود چهره شناسایی شد، نرم‌افزار تشخیص چهره کارش را شروع می‌کند. سپس در فاز اندازه‌گیری، انحناهای صورت اندازه گرفته می‌شوند و یک الگو ساخته می‌شود. زمانی که این کار انجام شد، به فاز نمایش می‌رسیم که در آن تمام جزئیاتی که از صورت به دست آمده بود تبدیل به یک کد می‌شود که این کد نمایانگر صورت فرد است. سپس در فاز تطابق، این کد در پایگاه داده کدهای مربوط به چهره افراد جستجو می‌شود تا صورت آنها به دست آید.
روش‌های تشخیص چهره با پیشرفت فناوری بهتر می‌شوند. دوربین‌ها اکنون می‌توانند بیشتر از قبل جزئیات صورت افراد را ثبت کنند و به این ترتیب، اندازه‌گیری ویژگی‌های صورت افراد به شکل بهتری انجام می‌شود. به این ترتیب حتی ممکن است که نرم‌افزارهای تشخیص چهره از روش‌های دیگر، مانند اسکن عنبیه چشم هم استفاده کنند.
تشخیص از روی رگ‌ها
شاید این روش چندان مطبوع به نظر نیاید اما در هر حال یکی از قوی‌ترین روش‌های بیومتریک است. نحوه قرارگیری رگ‌ها هم در هر فرد منحصر به خود اوست. جالب آن که دوقلوهای همسان، هرچند گاهی اثر انگشت‌های یکسانی دارند، اما هرگز موردی مشابه نشده که رگ‌هایشان هم قرارگیری یکسانی داشته باشند. به این ترتیب نحوه قرارگیری رگ‌ها حتی از اثر انگشت هم در شناسایی افراد دقیق‌تر است و جالب آن که نحوه قرارگیری رگ‌ها در سمت چپ و راست بدن با هم فرق می‌کند.
به این ترتیب سیستم تشخیص هویت از روی رگ‌ها هم ساده است و هم بسیار دقیق. کاربران معمولا انگشت، کف دست یا مچ دست خود را روی اسکنر می‌گذارند. سپس یک اسکنر تصویری با نور نزدیک به مادون قرمز می‌گیرد. این نور را هموگلوبین موجود در خون جذب می‌کند و باعث می‌شود رگ‌ها در تصویر سیاه شوند. از این به بعد کافی است الگوی به‌دست‌آمده به کدی منحصربه‌فرد شکسته شود و این کد در یک پایگاه داده جستجو شود.
لینک کوتاه:
